Kadının İnsan Hakları Derneği HLPF 2025’te: Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Küresel Ölçekte Masaya Yatırıldı

Kadının İnsan Hakları Derneği, toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesine yönelik küresel gelişmeleri takip etmek, kadın hakları konusunda karar alma mekanizmalarına müdahil olmak ve feminist perspektiften söz üretmek üzere, 14–23 Temmuz 2025 tarihleri arasında New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler Yüksek Düzey Siyasi Forumu’na (HLPF) katıldı. Bu yılki HLPF toplantısı, “Kimseyi geride bırakmamak amacıyla sürdürülebilir, kapsayıcı, bilim ve kanıt temelli çözümlerle 2030 Gündemi’ni ilerletmek” temasıyla gerçekleşti ve özellikle 5 numaralı Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi (SKH5) olan toplumsal cinsiyet eşitliğinin küresel ölçekte gözden geçirilmesi açısından kritik bir öneme sahipti.

Forum boyunca resmi oturumlara katılım sağlayan Kadının İnsan Hakları Derneği, ayrıca Kadın Koalisyonu ve TKDF ortaklığında “Aileci Politikalara Karşı Feminist Tahayyüller: Artan Muhafazakârlık karşısında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Bedensel Özerklik” başlıklı bir yan etkinlik de düzenledi. Bu etkinlikte farklı ülkelerden feminist aktivistlerin deneyimleri dinlendi, muhafazakâr yaklaşımlara karşı geliştirilen feminist karşı duruşlar tartışıldı.

SKH 5 gözden geçirme oturumunda, BM Kadın Birimi İcra Direktörü Sima Sami Bahous’un yaptığı konuşmada, kadınların iş gücüne katılımının önündeki en büyük engellerden biri olan ücretsiz bakım emeğine dikkat çekildi ve bakım sistemlerine yatırımın zorunluluğu vurgulandı. Ayrıca, kadın haklarının yasal teminat altına alınmasında yaşanan ciddi eksiklikler ve bu eksikliklerin toplumsal cinsiyet eşitliği önünde büyük bir engel olduğu ifade edildi.

BM raporlarına göre, 5 numaralı hedefe dair belirlenen 18 göstergenin hiçbirinde kayda değer bir başarı sağlanamadı. Raporda, yasal eşitlik için 286 yıl, iş yaşamında liderlik için 140 yıl, parlamentolarda eşit temsil içinse 47 yıl gerektiği ifade edildi. Kadınların hâlâ 119 ülkenin yarısında parlamentolarda kota hakkına sahip olmadığı, %60’ında tecavüzün rıza temelli tanımlanmadığı ve %75’inde evlilik yaşının hâlâ 18 olmadığına dikkat çekildi.

Forumda ayrıca LGBTİ+ bireylerin haklarının toplumsal cinsiyet eşitliği ile birlikte ele alınması gerektiği vurgulandı. Taylandlı bir trans aktivistin BM kürsüsünden yaptığı güçlü konuşma, cinsiyet eşitliği hedeflerine ulaşmak için kapsayıcı yaklaşımların zorunlu olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.

Kadının İnsan Hakları Derneği, 2030 Gündemi’nin izlenmesi sürecinde CEDAW, Pekin Platformu ve Hedef 5’in birbirini tamamlayan araçlar olarak daha etkili kullanılması gerektiğini belirtti. Dernek, gözlemlerini ve detaylı analizlerini www.hedef5.org üzerinden kamuoyuyla paylaşmayı sürdürüyor.

Kaynak