Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST), 2024 yılı boyunca hapishanelerde temel insan haklarının güvence altına alınması amacıyla yürüttüğü çalışmalarını kamuoyu ile paylaştı. Derneğin yayımladığı 2024 Faaliyet Raporu’nda, izleme, raporlama, danışmanlık ve savunuculuk faaliyetleri kapsamlı biçimde ele alındı.
Rapora göre CİSST, 2024 yılı içinde Türkiye’nin 71 ilindeki 267 farklı hapishanede tutulan 1.577 mahpuslamektuplaşma yoluyla iletişim kurdu. Yıl boyunca mahpuslardan 1.057 mektup alınırken, 1.791 mektup gönderildi. Mahpus Danışma Hattı ve yazılı başvurular aracılığıyla iletilen hak ihlali iddiaları CİSST veri tabanına kaydedilerek takip edildi.
Dernek, mahpuslar ve mahpus yakınları adına 232 farklı kuruma toplam 4.452 insan hakları başvurusu gerçekleştirdi. Bu başvurular Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER), Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, cezaevi izleme kurulları, insan hakları kurulları ve ilgili bakanlıklar gibi kurumları kapsadı. Yapılan başvurular sonucunda bazı vakalarda mahpusların sağlık hizmetlerine erişiminin sağlandığı, sevk taleplerinin karşılandığı ve uygulamaya ilişkin ihlallerin giderildiği raporda yer aldı.
2024 yılında 10 gönüllü avukat, 33 farklı hapishanede 78 mahpusla yüz yüze görüşme gerçekleştirdi. Ayrıca gönüllü avukat ağına 5 şehirden 15 yeni avukat katıldı. Bu ziyaretler, hapishane koşullarının izlenmesi ve bireysel ihlal iddialarının belgelenmesi açısından önemli bir izleme aracı olarak kullanıldı.
Raporda, tematik alanlara ilişkin çalışmalar da ayrıntılı biçimde aktarıldı. Yabancı uyruklu mahpusların ekonomik koşulları, sağlık hizmetlerine erişim, çalışma hakkı, LGBTİ+ mahpusların maruz kaldığı ayrımcılık ve fiili tecrit uygulamaları, 2024 yılında öne çıkan başlıklar arasında yer aldı. CİSST, bu alanlarda başvurular yaparak kamuoyunu bilgilendirme ve savunuculuk faaliyetleri yürüttü.
CİSST ayrıca 2024 yılında hapishaneler alanında çeşitli raporlar yayımladı, Mahpus Hakları El Kitabı ve Başvuru Rehberi’ni güncelledi, hapishane haritası ve veri tabanı aracılığıyla kamuoyuna güncel bilgi sundu. Ulusal ve uluslararası düzeyde toplantılar, atölyeler ve savunuculuk faaliyetleriyle hapishanelerde insan hakları ihlallerinin görünür kılınması hedeflendi.
Dernek, 2024 yılı itibarıyla Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve Penal Reform International ortaklığıyla yürütülen yeni bir projeye de başladığını raporda duyurdu. Proje kapsamında hapishane koşullarının ve mahpuslara yönelik muamelelerin iyileştirilmesine yönelik izleme ve savunuculuk çalışmalarının sürdürülmesi planlanıyor.
Çocuklar Doğayı Keşfederken Haklarını Öğreniyor