Sürdürülebilir Kalkınmada Türkiye’nin Karnesi: 2025 Raporu Açıklandı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sürdürülebilir Kalkınma 2025 Raporu: Türkiye Hangi Noktada?

Birleşmiş Milletler’in 2015 yılında ilan ettiği Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), ülkeleri 2030 yılına kadar sosyal eşitsizliklerin azaltılması, çevresel bozulmanın önlenmesi ve ekonomik kapsayıcılığın sağlanması gibi hedeflerle sorumluluk almaya davet etmişti. Türkiye de bu çağrıya katılarak, hedefleri ulusal politikalarına entegre etme taahhüdünde bulunmuştu.

Ancak 2025 yılına gelindiğinde yayımlanan Sürdürülebilir Kalkınma Raporu, tabloya dair karmaşık bir görünüm ortaya koyuyor.

Türkiye’nin Skoru 70,6 – Sıralama 73

2025 Raporu’na göre Türkiye, 167 ülke arasında 73. sırada yer aldı ve SKA endeks puanı 70,6 olarak kaydedildi. Geçmiş yıllara göre bazı alanlarda iyileşme sağlanırken, sosyal adalet, çevresel denge ve demokratik yönetişimdeki gerilemeler sürdürülebilirlik performansını olumsuz etkiledi.

UN tarafından açıklanan Çok Taraflılığa Destek Endeksi‘nde Türkiye, 193 ülke arasında 179. sırada yer aldı ve yalnızca 48,9 puan alabildi.

Veriler Ne Diyor?

• Yaşam Beklentisi: 76 yıldan 77 yıla yükseldi
• Anne Ölümleri: Azalma kaydedildi
• STEM’de Kadın Mezun Oranı: %34,7’den %51’e yükseldi
• Sera Gazı Salınımı: Artış gösterdi
• Basın Özgürlüğü ve İfade Alanları: Gerileme yaşandı
• Cezaevindeki Kişi Sayısı: Arttı
• Sağlık ve Eğitim Harcamaları: Azaldı
• Yoksulluk: Özellikle yaşlı nüfus arasında arttı
• Dijital Hizmetlere Erişim: Gelişme sağlandı

Uzman Görüşleri: Dr. Ahmet Aydemir’den Açıklamalar

İstanbul Bilgi Üniversitesi Çevre, Enerji ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Ahmet Aydemir, raporu şöyle değerlendirdi:

“Türkiye’nin sürdürülebilirlik puanı 100 üzerinden 71. Bu, ortalamanın üstünde bir performans. Ancak 2000’lerden bu yana yalnızca 6 puanlık bir artış olduğunu görüyoruz. Bu, yeterli değil. Eğitim ve sağlık alanında olumlu gelişmeler var ancak gelir eşitsizliği, demokratik standartlar ve çevre performansında ilerleme sınırlı.”

Dr. Aydemir ayrıca net sıfır emisyon hedefi, yenilenebilir enerji yatırımları, atık geri kazanım oranları ve yeşil yatırımlara ayrılan pay gibi başlıklarda Türkiye’nin olumlu adımlar attığını belirtti.

“İklim Değişikliği Deneyim Olarak Yaşatılmalı”

Yeşil Gelecek Akademisi Kurucusu ve Sürdürülebilir Yeşil Gelecek Derneği Başkanı Uzman Nehide Tuna, eğitimde sürdürülebilirlik vizyonuna dair şu tespitlerde bulundu:

“İklim değişikliği çocukların sadece öğrendiği değil, deneyimlediği bir konu olmalı. Okul müfredatları çevresel ve duygusal okuryazarlıkla yeniden yapılandırılmalı, öğretmenler iklim eylemini davranışa dönüştüren rehberlere dönüşmeli.”

Tuna, nitelikli eğitim hedefi için müfredat değişikliği, öğretmen eğitimi, okul kültürünün dönüşümü, sosyal adalet vurgusu ve uluslararası iş birliklerinin artırılması gerektiğini vurguladı.

Karşılaştırmalı Değerlendirme: 2024 ve 2025 Raporları

2025 raporu, 2024 verileriyle karşılaştırıldığında şu alanlarda değişim kaydedildi:

Sürdürülebilirlik Ortak Sorumluluk Gerektiriyor

Uzmanlar, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için yalnızca devlet politikalarının değil, bireyler, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve akademi iş birliklerinin hayati öneme sahip olduğunu vurguluyor. SKA 17: Amaçlar için Ortaklıklar hedefi doğrultusunda kurumsal dayanışmanın artırılması gerektiğinin altı çiziliyor.