Yunanistan’dan Skandal: Türk Kadınları Derneğine Ret AİHM’den Döndü!

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yunanistan’ın Türk Azınlık Derneklerine Getirdiği Engeller

Aralık 2010’da yedi kadın, “Xanthi Türk Kadınları Kültür Derneği” adıyla bir dernek kurmak için başvuruda bulundu. Ancak Xanthi (İskeçe) mahkemesi, dernek isminde yer alan “Türk” kelimesinin “ulusal azınlık” yerine “milliyet bildirimi” olarak algılanabileceğini öne sürerek başvuruyu reddetti.

Yunanistan, kendi topraklarında yaşayan Makedon, Arnavut, Roman, Pomak ve Türk topluluklarını resmî olarak “ulusal azınlık” statüsünde tanımıyor. Bu toplulukların dilleri, kökenleriyle ilgisi olmamasına rağmen yalnızca “bölgesel lehçeler” olarak sınıflandırılıyor. Ülkede tek tanınan azınlık ise Lozan Antlaşması’nın 45. maddesine dayandırılarak “Müslüman azınlık” şeklinde ifade ediliyor.

Bu grupların nüfusunun yaklaşık 105 bin olduğu tahmin ediliyor. Bunun yarısını etnik Türkler, yüzde 35’ini Pomaklar, geri kalanını ise Romanlar oluşturuyor. Yoğunlukla Xanthi, Rodopi ve Evros bölgelerinde yaşayan bu topluluklar, uzun yıllardır ayrımcılık, nefret söylemi ve kültürel kısıtlamalarla karşı karşıya kalıyor.

AİHM Kararlarının Yunanistan’da UygulanmamasıAvrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), daha önce de benzer davalarda Yunanistan’ı defalarca mahkûm etti. Buna rağmen mahkeme kararları uygulanmadı. Örnekler:

1995’te Evros’ta kurulan “Türk Gençlik Örgütü” derneğinin kaydı reddedildi.

• Rodopi’deki “Kültürel Türk Kadınları Derneği” kurulmasına izin verilmedi.
• 1927-1999 yılları arasında faaliyet gösteren Xanthi Türk Birliği, 1999’da feshedildi.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, bu kararların uygulanması için defalarca çağrı yaptı. Avrupa Komisyonu da 2024 Hukukun Üstünlüğü raporunda, Yunanistan’ın yıllardır AİHM kararlarını yerine getirmediğine dikkat çekti.

Son Karar: Dernek Kurma Özgürlüğünün İhlali

24 Haziran tarihli kararında AİHM, Yunanistan’ın dernek kaydını reddetmesini, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 11. maddesinde güvence altına alınan dernek kurma özgürlüğünün ihlali olarak nitelendirdi.

Mahkeme, azınlıkların kendi kimliklerini koruyabilmeleri ve haklarını savunabilmeleri için derneklerin kritik bir öneme sahip olduğunu vurguladı. Ayrıca, “Bir ülkenin demokratik yapısı, azınlıkların ve kültürlerin varlığını tolere etmeyi değil, uluslararası hukuk ilkeleri doğrultusunda korumayı ve desteklemeyi gerektirir” ifadelerine yer verdi.

Batı Trakya Türklerinden Tepki

Avrupa Batı Trakya Türkleri Federasyonu Başkanı Halit Habipoğlu, karar sonrası yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Bu kararla birlikte ülkemiz artık etnik grubumuzun Türk kimliğini inkâr edemez. Yunanistan, 17 yıldır AİHM’in üç kararını uygulamıyor. Tüm kararların eksiksiz hayata geçirilmesini, derneklerimizin Türk kimliğinin tanınmasını talep ediyoruz.”

Yunanistan’ın Uluslararası Hukuktaki EksiklikleriYunanistan, 28 Kasım 1950’de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni imzalayıp 1953’te onayladı. Ancak ulusal azınlıklar açısından kritik iki sözleşmeye hâlâ tam olarak taraf değil:

• Azınlıkların Korunmasına İlişkin Çerçeve Sözleşme (1997’de imzaladı, onaylamadı).
• Bölgesel ve Azınlık Diller Şartı (ne imzalandı ne de onaylandı).

Bu eksiklikler, Yunanistan’ın azınlık hakları konusundaki yaklaşımının uluslararası standartlarla uyumlu olmadığını bir kez daha gözler önüne seriyor.