Ülkemizin sağlık çalışanlarını ve hukukçularını temsil eden meslek birlikleri, 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılması planlanan değişikliklere karşı güçlü bir duruş sergileyerek ortak bir açıklama yaptı. Söz konusu değişikliklerin sahipsiz hayvanların yaşam hakkını tehdit ettiğini belirten birlikler, kamuoyuna ve yasa teklifi oylamasında yer alacak milletvekillerine seslendi.
Açıklamada, meslek birlikleri şu ifadelere yer verdi: “Uzun zamandır gündemde olan ve adeta toplumu ikiye ayıran kanun teklifi, ilgili meslek ve hukuk uzmanları, meslek örgütleri, STK’lar ile üniversitelerin görüşleri alınmadan yapılmıştır. Bu nedenle teklifin dayandırıldığı gerekçeler eksik ve hatalıdır. Kanıt olarak sunulan bilimsel veriler güncel değildir.”
Kanun teklifi bu haliyle meclisten geçerse;
- Ötanazi Maddesi: Ötanazi maddesinin tekliften çıkarıldığı iddia edilse de yerine getirilen 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. maddesinin 3. fıkrası ötanaziye imkan vermektedir.
- Toplanma ve Rehabilitasyon: Teklife göre toplanıp rehabilite edilen hayvanların yerine bırakılması yasaklanmaktadır. Mevcut barınak kapasitesi ihtiyacı karşılamadığından, belediyeler öldürme veya hapis cezası arasında tercih yapmak zorunda kalacaktır.
- Kısırlaştırma ve Bilimsel Mutabakat: Ötanazi yönteminin aksine, kısırlaştırmanın köpek popülasyonunu azaltmada en uygun yöntem olduğu konusunda tam bir mutabakat bulunmaktadır.
- Kuduz ve Diğer Hastalıklar: Kuduz artışı iddiası Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı verilerine göre doğru değildir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (WOAH) kuduz kontrolü açısından köpeklerin itlaf edilmesine karşı çıkmaktadır.
- Veteriner Hekimlerin Durumu: Belediyelerde çalışan veteriner hekimler, evrensel etik ve tıbbi ilkelere göre sağlıklı karar vermekte zorlanacaklardır.
Öneriler:
- Kanun teklifi geri çekilmeli, meslek örgütleri, STK’lar ve uzmanların katılımıyla tekrar gözden geçirilmelidir.
- Belediyelerin Veteriner Halk Sağlığı Daire Başkanlığı ve Veteriner İşleri Müdürlüğü kurması zorunlu olmalıdır.
- Veteriner fakülteleri ve serbest veteriner hekimlerden kısırlaştırma çalışmalarında destek alınmalıdır.
- Sahipli hayvanlar da dahil olmak üzere kontrolsüz üreme ve denetimsiz ticari satışlar yasaklanmalı, ağır yaptırımlar getirilmelidir.
- Sokaktan sahiplenme özendirilmeli, hayvanların kimliklendirilmesi teşvik edilmelidir.
- Yeterli kapasitede bakımevi kuramayan belediyelere arazi ve ödenek sağlanmalıdır.
- Hayvan sahiplenme şartları yeniden düzenlenmeli, teşvik edilmelidir.
- Toplumsal bilincin artırılması için eğitim ve farkındalık çalışmaları yapılmalıdır.
- Yerel yönetimlerde çalışan veteriner hekimlerin çalışma koşulları ve iş güvencesi sağlanmalıdır.
Bu öneriler hayata geçirildiğinde, sahipsiz sokak hayvanı sorunu kalıcı bir çözüme kavuşabilecektir.
Türk Veteriner Hekimleri Birliği
Türkiye Barolar Birliği
Türk Tabipleri Birliği
Türk Dişhekimleri Birliği